In totaal volgden twaalf heren, vier dames, negen hertogen en drie hertoginnen elkaar op gedurende bijna zes eeuwen, vanaf het ontstaan van de heerlijkheid rond 950 totdat het hertogdom in 1532 deel ging uitmaken van het koninklijke domein.

De naam van de eerste bekende voorvader van de Bourbons, Aimard, komt in 909 voor op een beroemde schenkings-oorkonde waarmee Willem de Vrome, hertog van Aquitanië, de abdij van Cluny voor benedictijner monniken stichtte.

Hoewel hij Signorum Aimardi ondertekende, was Aimard in dienst van Willem van Aquitanië en bekleedde hij openbare ambten in Châtel-de-Neuvre, de vicaria Dobronensis (de “viguerie” van Deneuvre), aan de Allier, zo’n twintig kilometer ten zuidoosten van Bourbon. Hij trad in 913 in de voetsporen van zijn suzerein en stichtte wat de eerste van de vijf dochters van Cluny zou worden: de priori] van Souvigny. Mayeul en Odilon de Mercœur, twee beroemde abten van Cluny, stierven hier in 994 en 1049. Vereerd als heiligen tijdens hun leven (ze waren onder andere fervente voorvechters van de “Paix et Trèves de Dieu” (Vrede en Vrede van God)), bracht de bedevaart die vanaf de 11e eeuw in Souvigny ontstond bij hun graven roem en legitimiteit aan de familie Archambaud de Bourbon (en aanzienlijke inkomsten).

Aimon I, de zoon van Aimard, nam in het midden van de 10e eeuw bezit van het toen verlaten castrum Bormonensis (Bourbon-l’Archambault). Hij begon er waarschijnlijk te werken en lijkt zich er gevestigd te hebben, aangezien hij rond 950 twee akten van het kasteel ondertekende. Voor het eerst concentreerde zijn familie de strijdkrachten, justitie, administratie, belastingen en het paleis op één plek. Château de Bourbon was geboren.  De nakomelingen van Aimard, de Archambaud, zouden van hun nieuwe bolwerk Bourbon het centrum van hun macht maken en de basis van hun territoriale expansie voor de komende vier eeuwen.

Onder leiding van de Heren van Bourbon ontwikkelde zich hier een machtige dynastie, waarvan de vertegenwoordigers er voortdurend naar streefden om hun territoriale expansie veilig te stellen en tegelijkertijd de gevoeligheden van de koningen van Frankrijk te beschermen. Deze diplomatieke politiek, die loyaliteit aan de kroon combineerde met een verlangen naar onafhankelijkheid binnen het politieke kader van het feodalisme, bracht de Heren van Bourbon dichter bij de koninklijke macht door een subtiel samenspel van huwelijksallianties en politieke steun.

Na verschillende prestigieuze huwelijken, waaronder dat van Mathilde I de Bourbon en Guy de Dampierre, een naaste medewerker van Philippe Auguste in 1196, kwam de wijding in 1276: de erfgename van de heerlijkheid, Beatrice de Bourgogne, trouwde met Robert de Clermont, de zesde zoon van Saint Louis. De familie de Bourbon werd zo een jongere tak van de Kapestijnse dynastie en de Bourbonnais werd een hertogdom voor hun zoon Louis in 1327.

© Maart 2024